Euthanasie of palliatieve sedatie – Mem is de baas!
Ongeveer een jaar geleden zijn mijn moeder (mem) en ik allebei lid geworden van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie (NVE). Dat was kort voor haar operatie aan een hersentumor. Moeder en ik hebben het er toen uitgebreid over gehad, want wanneer komt voor jou het moment dat je niet meer verder wilt…
Dat verschilt natuurlijk voor iedereen. Mijn moeder vond haar zelfstandigheid heel belangrijk en ook dat ze nog goed bij haar verstand was, er op uit kon en goed met mensen kon praten. We hebben toen de formulieren van de NVE ingevuld en er zelf ook nog een persoonlijk verhaal aan toegevoegd. Mijn moeder heeft dat toen ook met haar dokter besproken.
Gelukkig ging het na de operatie eerst heel goed, ze knapte snel weer op en heeft nog een mooie tijd gehad. De artsen hadden wel gezegd dat de tumor zeker terug zou komen, maar daar ben je dan niet zo meer mee bezig. We hadden het er dan ook niet vaak meer over, maar het gaf wel een rustig gevoel dat het geregeld was, of tenminste dat dachten wij..
In maart bleek dat de tumor inderdaad terug was en de laatste tijd ging het af en aan; er waren dagen dat ze bijna niks kon, maar ook betere dagen. De levensverwachting was gemiddeld toen nog een maand of drie, zei haar specialist. Lopen werd steeds moeilijker en ze schrok vooral toen ze een epileptische aanval kreeg. De risico’s dat ze door de groei van de tumor steeds meer uitval zou krijgen, werden steeds groter.
Woensdag 8 juni belde ze mij en ze zei: “Ik wil niet meer”. Ik schrok wel en vroeg: Weet mem dat zeker? “Ja, dat weet ik heel zeker, zei ze. Ok, dan kom ik, zei ik toen.
Toen de dokter er was, zei ze dat ook tegen hem en hij gaf toen aan dat ze de keus had uit euthanasie en paillatieve sedatie. Bij euthanasie krijg je een injectie of drankje en ga je snel dood. Bij paillatieve sedatie krijg je slaapmiddelen, geen medicijnen meer , geen eten en geen drinken en ga je dood door of de ziekte zelf, maar vaak ook door uitdroging. De dokter zei erbij, dat dat paillatieve sedatie de voorkeur had. Toen ik vroeg waarom, zei hij dat dat wat gemakkelijker was voor de patient omdat die dan zelf geen beslissing hoefde te nemen.
Toen hij weg was hebben mijn moeder en ik daar nog wat verder over doorgepraat. Ik vroeg haar wat ze liever had. Euthanasie of langzamerhand uitdrogen. De dokter had gezegd dat dat laatste 2 tot 14 dagen kon duren en ook dat ze dachten dat de patiënt er niks van merkte. Dromen ze dan niet raar, vroeg ik of zijn ze misschien bang en dan zei hij, dat ze dachten van niet, maar dat ze dat niet zeker wisten. “Dat wil ik niet, zei mijn moeder”. “Ok, zei ik, maar als je dat niet wilt dan moet je dat heel duidelijk tegen de dokter zeggen.. “. ” Je hebt gelijk zei ze, dat moet ik doen.. en dat heeft ze ook gedaan. Bij euthanasie moet er ook nog een tweede dokter aan te pas komen en ook tegen hem heeft ze duidelijk verteld wat ze wilde.
Na het gesprek, zei hij tegen mij: je moeder is heel duidelijk; zij is altijd een zelfstandige middenstandsvrouw geweest en dit is niks voor haar. Ook als we niets doen, zei hij, zal het niet heel lang meer duren, maar dan zal haar situatie wel steeds slechter worden.
“Wat ben ik opgelucht en blij”, zijn mijn moeder daarna, nu ik dit geregeld heb. Ik vroeg haar nog wel bijna elke dag” weet je het zeker?” Ja, ik weet het heel zeker, zei ze dan..
We hebben daarna toen met haar nog bijna elke dag in de tuin van haar huis gezeten; ze wou iedere dag gebak en familie en vrienden kwamen langs om afscheid te nemen. Gezellig, maar ook heel emotioneel. Ze wou zelf het euthanasie drankje opdrinken (ipv injecties) en na een minuut of zes viel ze in slaap. Ik vroeg nog: “Mem, word je al slaperig?”. Neuh, zei ze en daar snurkte ze heen.. Na nog een minuut of tien was het afgelopen. Rustig en zo te zien met overgave..
Dat was op 15 juni en vandaag was de crematie. Een bijzonder afscheid, maar wel zoals zij het wilde..