Vandaag, twee jaar geleden was mijn moeder voor het laatst jarig. Vanavond kaarsjes aangedaan, wijntje, wierrookje erbij om het toch een beetje te vieren en eergisteren ben ik nog bij haar moeder langs geweest (beppe).
Mijn moeder is in juni 2011 overleden; mijn vader in juli 2006. Het lijkt allebei nog maar kort geleden, maar zo op papier is het al best lang.
Bij ons thuis, vroeger aan de keukentafel hadden we het vaak over politiek, mijn vader, mijn broertjes en ik en wie er verder maar ter tafel kwam. Mijn moeder deed soms mee, afhankelijk van het onderwerp. Meestal deed ze liever andere dingen. Bovendien liepen de discussies nog wel eens hoog op.
Maar een onderwerp waarover we het allemaal eens waren, was Euthanasie. Zelfbeschikkingsrecht.
Toch, in de praktijk is het zo gegaan:
Verhaal 1 – Mijn vader (heit):
Mijn vader, die altijd heel erg voor euthanasie was en riep dat hij dat onmiddellijk zou doen als hij ziek en afhankelijk zou worden , had dat niet geregeld en sprak er nooit over toen hij eenmaal ziek was. Hij had natuurlijk ook zijn vrouw nog en zij zorgde voor hem en mijn vader was heel zijn leven gek op mijn moeder.
Mijn vader is doodgegaan aan uitgezaaide huidkanker naar longkanker. Op een dag was hij er klaar mee en riep ons op om afscheid te nemen. Dat hebben wij gedaan, maar de dokter haalde hem over om het nog even aan te zien met meer morfine. Die laatste nacht was afschuwelijk, zowel voor mijn moeder als voor hem. Dit proces noemen ze vaak palliatieve sedatie.
Verhaal 2 – mijn oma (moeder van mijn vader) beppe
Mijn beppe heeft mijn vader – haar oudste zoon- overleefd en dat was heel moeilijk voor haar. Met deze beppe had ik een speciale band, ze woonde ook tot ik een jaar of 13 was in een huis in onze achtertuin en ik was daar meer, dan thuis.
Toen beppe bijna dood was, kreeg ik een telefoontje, dat het haast afgelopen was. Ik wist van niks, dus als een speer erheen. Toen ik daar kwam, lag beppe inderdaad heel moeilijk ademend in bed. Ze zeiden dat ze niks meer wist en voelde, maar toen ik haar hand pakte, kneep zij er een paar keer in. Weet dus zeker dat ze er nog gewoon bij was en zo blijven zitten tot het afgelopen was.
Beppe kreeg ook palliatieve sedatie; dat wil zeggen: steeds meer morfine, geen eten en geen drinken en zo is ze doodgegaan.
Verhaal 3 – mijn moeder (mem)
Mijn moeder kreeg een hersentumor; er werd meteen gezegd dat het een ernstige vorm was en dodelijk zou zijn. Met een operatie kon dat worden uitgesteld met iets van een half jaar tot een jaar. Dat heeft ze gedaan en ze knapte snel op en heeft nog een mooie tijd gehad. Daarna kwam het zoals voorspeld terug en wij wisten wat dat betekende. Toch werd haar toen weer een chemokuur voorgesteld en pas na diep doorvragen gaf de dokter toe dat dat tot uitstel van week of 3 zou kunnen leiden, met het risico van tijdlang doodziek zijn van de chemo.
Ik deed dat doorvragen en ik vond het moeilijk. Vooral omdat het om haar leven ging.
Misschien dachten ze dat ik van haar af wilde, maar ik wilde alleen maar dat ze wist en kon kiezen hoe ze het laatste stukje van haar leven wilde leven.
De rest van het verhaal staat hier..
Verhaal 4: mijn oma – moeder van mijn moeder (beppe)
Mijn beppe – de moeder van mijn moeder – leeft nog steeds. Als ik bij haar kom (te weinig) zegt ze: “wat is dit mooi, het kan niet mooier , “zingt ze een liedje: “Oh, wat zijn we heden blij” en roept ze: “vrijheid, blijheid!”. Dat herhaalt zich dan tot ik weer weg ga. Als ik in haar ogen kijk, lijkt het alsof ze opgesloten zit.
1 maart 2013 
![[FSF Associate Member]](https://kletskous.b-cdn.net/wp-content/uploads/Image/fsfm.png){kind=small}
