Gisteren kreeg ik de volgende vraag per e-mail, die ik hier met toestemming van Feitze publiceer:
Hallo,
Ik moest vandaag een “powerpoint” presentatie op school houden.
Maar ik wil helemaal geen powerpoint gebruiken omdat:
- er geen powerpoint is voor Ubuntu
- het veel geld kost als je legaal powerpoint wilt
- ik wil niet akkoord gaan met de eula.
Dus ik had vandaag mijn eee pc mee om aan de beamer te hangen, maar het duurde 2-3 minuten voordat ik hem aan de praat had. Toen werd de leraar boos omdat hij vond dat ik het in Powerpoint had moeten doen, omdat het dan niet zo lang had geduurd en er geen problemen zouden zijn geweest (lees hij moest 3 minuten wachten, waardoor hij net niet zijn programma kon afmaken).
Hij bracht als reden om powerpoint te gebruiken:
Dit had je ook op school kunnen doen, daar hebben we gewoon (illegaal?) powerpoint.
Wat zal ik als reden hier tegenin brengen?
Mvg,
Feitze van Zwol
Ik heb Feitze geantwoord dat hij volgens mij zelf al genoeg geldige redenen aanvoert en dat hij misschien nog zou kunnen toevoegen dat hij geen software wil gebruiken waarvan hij niet weet wat het doet. Ook zou hij een spreekbeurt kunnen geven met een presentatie over vrije software als het onderwerp van de les zich daarvoor leent.
Maar nu zag ik toevallig ook gisteren, dat een aantal edu-bloggers zijn uitgenodigd door het Ministerie van Onderwijs om deel te nemen aan een panel gesprek over ICT in het onderwijs.
Het gaat om de volgende bloggers:
John van Dongen
Gerard Dümmer
Pierre Gorissen
Willem Karssenberg
Hans Mestrum
Wilfred Rubens
Al eerder is hier aan de orde geweest dat het Nederlandse onderwijs volledig wordt gedomineerd door gesloten software, met name die van Microsoft. Niet de vaardigheden, zoals tekstverwerken, e-mailen, internetten of afbeeldingen bewerken staan centraal, maar het leren werken met Microsoft producten. De stichting Surf-diensten fungeert voor de scholen als “dealer” waar ze tegen dumpprijzen Microsoft licenties kunnen kopen. Hierdoor worden kinderen van meet af aan afhankelijk gemaakt van gesloten software en ouders gedwongen om zelf thuis dure software licenties aan te schaffen. Bovendien leren kinderen veel minder van gesloten software omdat je er niks meer kunt doen, dan het te gebruiken.
Richard Stallman, de voorzitter van de Free Software Foundation heeft hier een uitgesproken mening over, die ik graag in vertaling weer geef en mee wil geven aan de edubloggers naar het panel gesprek:
“Waarom scholen exclusief vrije software zouden moeten gebruiken:
Er zijn verschillende redenen waarom alle computer gebruikers erop zouden moeten staan alleen maar vrije software te gebruiken. Het geeft gebruikers de vrijheid om hun eigen computer te controleren – gesloten software doet wat de eigenaar ervan wil dat het doet, niet wat jij wilt. Ook geeft het gebruikers de vrijheid om met elkaar samen te werken op een legale manier. Dat spreekt iedereen aan, ook scholen.
Maar er zijn speciale reden die met name van toepassing zijn op scholen:
Om te beginnen bespaart vrije software de scholen geld. Zelfs in de rijkste landen hebben scholen geld tekort. Vrije software geeft scholen, net als andere gebruikers, de vrijheid om de software te kopiëren en her te verdelen, zodat de school kopieën kan maken voor alle computers in de hele school. In arme landen kan dit helpen de digitale kloof te verminderen
Deze overduidelijke reden is belangrijk, maar niet doorslaggevend. Gesloten software ontwikkelaars kunnen dit nadeel ook opheffen door software te doneren aan de school. (Pas op! — Een school die dat aanbod acceptereert moet wellicht later wel voor upgrades betalen). Dus laten we naar de diepere redenen kijken.
Scholen zouden studenten een voorbeeld moeten bieden, waarvan de maatschappij in zijn geheel profiteert. Ze zouden vrije software moeten promoten, net als ze hergebruik van spullen (recycling) promoten. Dat zal de maatschappij helpen om te ontsnappen aan de dominantie van mega bedrijven. Het aanbieden van gratis monsters is te vergelijken met tabaks firma’s die gratis sigaretten distribueren om kinderen verslaafd te maken. Ze geven geen kortingen meer aan deze studenten als ze volwassen en afgestudeerd zijn.
Vrije software staat studenten toe om te leren hoe de software werkt. In hun tienerjaren willen sommige van hen alles leren over computers en software. Dat is een goede leeftijd om te starten en later een goede programmeur te worden. Om goede software te schrijven, moeten ze veel software lezen en schrijven. Ze moeten de software die mensen gebruiken kunnen lezen en begrijpen en zullen nieuwsgierig zijn naar de broncode waarin die programma’s geschreven zijn. .
Gesloten software verwerpt deze honger naar kennis; het zegt, ” De kennis die jij wilt is geheim – leren is verboden! Vrije software moedigt iedereen aan om te leren. De vrije software gemeenschap verwerpt het “priesterschap van technologie”, die mensen onwetend houdt over hoe technologie werkt. Wij moedigen studenten van elke leeftijd en in iedere situatie aan om de broncode te lezen en zoveel te leren als ze maar willen. Scholen die vrije software gebruiken zullen hen die talent hebben voor software ontwikkeling, aanmoedigen.
De volgende reden gaat nog iets dieper dan dat. Wij verwachten van scholen dat ze feiten leren en goede vaardigheden, maar dat is niet hun hele taak. De meeste fundamentele missie van scholen is om mensen te leren goede burgers en goede buren te zijn en samen te werken met anderen die hun hulp nodig hebben. Op het gebied van computers betekent dat hen te leren om software te delen.
Scholen zouden hun leerlingen moeten vertellen: ” Als je je software meebrengt naar school, moet je het delen met de andere kinderen”. Natuurlijk moet de school ook zelf doen wat ze preken: alle software die door de school geinstalleerd wordt, moet beschikbaar zijn voor studenten om te kopiëren, mee naar huis te nemen en het verder te verspreiden.
Studenten leren om vrije software te gebruiken en te participeren binnen de vrije software gemeenschap is een goede praktische levensles Het leert studenten een rol model van publieke dienstverlening. Op alle schoolniveaus zou dan ook vrije software gebruikt moeten worden.
Copyright 2003 Richard Stallman
Het verspreiden en kopiëren van dit hele artikel is toegestaan, zonder royalties in ieder medium op voorwaarde dat deze bepaling wordt toegevoegd.”