Dankzij het Internet is tegenwoordig veel gratis. Iedereen met toegang  tot Internet kan vrijwel alles kan leren wat hij of zij maar wil,  gratis software downloaden, muziek luisteren of films te kijken.

Naast dit passief gebruik, is Internet ook een platform voor het publiceren van eigen werk, zonder tussenkomst van uitgevers, platenmaatschappijen e.d. Om een boek te publiceren, moest je vroeger goedkeuring hebben van uitgevers voordat zij bereid waren om risico te nemen en je boek te publiceren. Nu doe je dat gewoon via je eigen blog en/of via Lulu. Het maken van een cd en video kostte vroeger handen vol geld, maar nu nemen mensen dat vaak gewoon thuis op en publiceren het  via YouTube, Jamendo of The Internet Archive.

Internet geeft mensen zo meer zelfstandige mogelijkheden en het vermindert sterk de afhankelijkheid van derden, zoals platenmaatschappijen en uitgevers, maar natuurlijk moet er uiteindelijk toch brood op de plank. Het brood op de plank van de platenmaatschappijen en andere tussenpersonen is geen zorg van de makers en daardoor dalen de kosten van het werk  aanzienlijk. Schrijvers van boeken en makers van cd’s houden nu zelf ongeveer maar € 1,– over van iedere verkoop en boeken en cd’s  kosten meestal iets van tussen € 15.– en € 20,–. dus dat biedt perpspectieven,

Een zo’n perspectief is nu Flattr. Bij Flattr geven mensen geld voor de dingen die ze het waard vinden. Dat kan zijn software, muziek, een boek, een blog, een video, etc. Iedere deelnemer aan Flattr doneert maandelijks een zelf gekozen bedrag en dat wordt verdeeld onder zijn of haar keuzes.  Flattr is een initiatief van een van de oprichters van The Pirate Bay, Peter Sunde en van Linus Olson.

Om mee te kunnen doen, moet je je aanmelden bij Flattr en om geld te kunnen ontvangen, moet je zelf ook minimaal € 2,– per maand aan anderen doneren. Betalen kan via PayPal of creditcard. 10% van alle donaties gaat overigens naar Flattr zelf. Flattr is deze week pas opengesteld voor iedereen; daarvoor hebben ze een tijd proefgedraaid op uitnodiging.

En werkt het? Ja, zo te zien wel. Zo zag ik dat Raphael Hertzog, een Debian ontwikkelaar afgelopen maand al € 128,10 had verdiend voor zijn project en ook Wikileaks doet al mee.

Mooi initiatief en zelf ga ik er ook maar eens mee  experimenteren. Zo staat er nu een flattr donatie knop op Open-Of-Course en ja, ook hier op Kletskous 🙂

Zag vandaag op het Journaal dat de politie zwaar overbelast is.  Als reden werd gegeven dat er zoveel grote evenementen zijn, zoals Pinkpop en de huldiging van het Nederlands Elftal en FC Twente. Nu hebben we ieder jaar Pinkpop en een voetbalkampioen, dus daar kan het niet echt aan liggen..

Waar dan wel aan?

Nou, de politie is tegenwoordig druk met het de kop indrukken van opruiende tweets. Alleen al in de regio Haaglanden zijn hier ruim 100 man voor vrijgemaakt en met resultaat!  Zeker 3 man werden aangesproken op hun Twitter-gedrag en eentje zelfs berecht. De politie is hiertoe verenigd in het project GOBI  – Gebruik Open Bronnen op Internet, een naam waar ik heel andere associaties bij heb, maar dat terzijde..

Wilt u dus niet meer zeuren over het ontbreken van blauw op straat ziet of dat er niks met uw aangifte wordt gedaan, want de politie heeft zoals u ziet echt wel belangrijker zaken aan het hoofd..

Deze week heb ik me weer opgewonden over “de groene en eerlijke pc“, een initiatief van een aantal organisaties (o.a. hetkanwel.nl en tijdschrift ODE) die zich presenteren als wereldverbeteraars, maar die zich vervolgens voor het karretje laten spannen van Microsoft en die vrije software (open source) volledig negeren. Nou ja niet volledig, want ze “gebruiken” voor hun website wel WordPress en dat is ook open source..

Als er organisaties zouden zijn die zich als eersten achter vrije software zouden moeten scharen, dan zijn het wel dit soort instellingen, maar die laten het dus afweten. Ook zij zitten ingebed in het kapitalistisch systeem en houden ondertussen de schijn op, want er is nu eenmaal markt voor “groen, eerlijk en duurzaam”

Hetzelfde geldt voor de overheid. Alle mooie woorden ten spijt over open source en standaarden, is er van invoering nog niks terecht gekomen. Sterker nog, diezelfde overheid komt nu met nieuwe inkoopregels, waarbij open source benadeeld wordt. Ook bij de overheid spelen lobby’s van grote bedrijven een enorme rol.

Draconische copyrightwetgeving (inmiddels tot 70 jaar na dood van de maker) en andere wetgeving rondom zogenaamd “intellectueel eigendom” zijn allemaal tot stand gekomen onder druk van multinationals en er wordt grof geld aan verdiend. Niet zozeer door de makers en bedenkers, maar vooral door tussenpersonen, zoals platenmaatschappijen en bedrijven die medicijnen patenteren. Stichtingen als Buma en Brein proberen onder het mom van de bescherming van de makers via rechtszaken en het lobbyen bij de overheid, de vrijheid op Internet en onze privacy kapot te maken. In feite zijn dit vooral ordinaire lobby-clubjes voor de grote platenmaatschappijen en uitgevers.

Als je je een beetje verdiept in dat soort zaken, is het behoorlijk deprimerend, maar gelukkig is er ook een steeds sterker wordende tegenbeweging die rechtstreeks ingaat tegen dit misbruik door overheden en “big business”.

Die beweging is begonnen met vrije software. In het begin van software ontwikkeling was alle software vrij: ontwikkelaars deelden ongehinderd hun software code en gebruikten die naar eigen behoefte. Totdat er bedrijven op het onzalige idee kwamen op copyright op software te claimen en dat met succes. Copyright was aanvankelijk bedoeld voor boeken, maar dat is in de loop der tijd uitgebreid naar muziek, andere vormen van kunst en later dus ook software. Dat terwijl software gewoon bestaat uit een verzameling van nullen en enen..

Toen Richard Stallman dat zag, startte hij een omgekeerde beweging. Niet copyright, maar copyleft. Hij vond dat mensen moesten kunnen weten wat software doet, in plaats van dat hun computer of printer of telefoon zou verworden tot een “black box”, waarbij alleen de software ontwikkelaar de touwtjes in handen heeft. Hij ontwikkelde daarvoor aparte licenties, die vooral de gebruikers rechten geven , hij begon met het ontwikkelen van een vrij besturingssysteem en  hij richtte de Free Software Foundation op.

De vrije- en open source software sector is inmiddels heel erg succesvol en vormt een steeds grotere bedreiging voor bedrijven als Microsoft en Apple, die bestaan van het verkopen van licenties voor gesloten software. Natuurlijk hebben Microsoft en Apple nog steeds verreweg de grootste markt in handen voor besturingssystemen, maar er zijn ook gebieden waar vrije software heeft tegengehouden dat er ook maar überhaupt een markt voor gesloten software kon ontstaan.

Zo is WordPress de meest gebruikte blogsoftware, zijn CMS-systemen als Joomla! en Drupal enorm populair, zijn Gnu/Linux en Apache dominant op de servermarkt en groeit het gebruik van Firefox en Open Office. Ik ben er dan ook van overtuigd dat dit een beweging is, die niet te stoppen is en dat gesloten software zijn langste tijd heeft gehad.

Deze beweging is niet ontstaan dankzij bedrijven en ook niet dankzij de overheid. Hij is ontstaan door een erg slimme gast, die erin geslaagd is om heel veel andere slimme gasten mee te krijgen. Deze mensen delen elkaars kennis en  werk, bouwen daarop voort en maken daardoor een steeds beter product. Dat product wordt door steeds meer mensen gebruikt, ook niet-ontwikkelaars en ook zij raken vaak enthousiast. In het begin zijn veel mensen vooral verbaasd dat de software gratis is en het toch prima werkt. Later komen ze vaak steeds meer onder de indruk van wat het delen en hergebruiken van elkaars werk op kan leveren en gaan ze meewerken.

Bijvoorbeeld door het schrijven van handleidingen, het ontwikkelen van artwork, het melden van bugs, het doorgeven van wensen, het geven van presentaties, het promoten van vrije software op blogs, het organiseren van bijeenkomsten, etc. In tegenstelling tot wat veel mensen denken gaat het bij vrije software niet alleen maar om “liefdwerk, oud papier”, maar werken er ook grote bedrijven aan mee, zoals RedHat, Canonical (Ubuntu) en bijvoorbeeld Aquia (Drupal). Ook kleinere bedrijven zoals bijvoorbeeld in eigen huis Mingos richten zich op het ondersteunen van vrije software voor bedrijven en particulieren.  Er wordt dus geen geld verdiend met het verkopen van software, maar wel met het leveren van ondersteuning.

Wat dit voor mij duidelijk heeft gemaakt is dat mensen zelf de touwtjes in handen kunnen nemen en onafhankelijk van de overheid of grote bedrijven samen heel veel kunnen als ze bereid zijn om kennis te delen en die niet te claimen en op te sluiten, ook al geeft de wet daar de mogelijkheid toe. Het is voor ons en door ons en verder hebben we niemand nodig..

Ook anderen zijn geïnspireerd door de vrije software beweging; zo startte Lawrence Lessig de Free Culture beweging (Creative Commons), waarbij creatief werk op dezelfde manier kan worden gedeeld als software en natuurlijk de open encyclopedie Wikipedia van Jimmy  Wales. Ook mensen die niks weten van vrije software begint het op te vallen dat de copyrightwetgeving toch wel erg irritant is als het gaat om  het delen en remixen van cultureel werk.  Zo mag je niet eens een filmpje op YouTube zetten waarop je kind “Happy Birthday to you” zingt omdat dat lied onder het copyright van Warner valt..

Steeds meer mensen ergeren zich aan de kruistochten van Brein, die zogenaamd uit naam van de makers probeert om websites, zoals de Pirate Bay waar mensen bestanden met elkaar delen, ontoegankelijk te maken en daarmee het Internet te censureren.  Het is een bij voorbaat verloren strijd, maar toch kan die veel mensen veel ergernis en ook geld kosten. Zo heeft een rechter deze week uitgesproken dat providers The Pirate Bay niet hoeven te blokkeren en dat ze eerst maar moeten proberen om individuele gebruikers te vervolgen. Ziggo heeft in die rechtzaak al gezegd dat ze best bereid zijn om de NAW-gegevens van hun abonnees die The Pirate Bay gebruiken door te geven aan Brein.

Ik vind dat wat je doet op het Internet privé hoort te zijn; dit zou net als het briefgeheim geregeld moeten zijn in de Grondwet. Niemand heeft er iets mee te maken wat je in je eigen huis of op je eigen computer doet, tenzij er een gegronde verdenking is van strafbare feiten. Dan moet dat doorgegeven worden aan de politie en dan kunnen die een onderzoek starten. Het doorgeven van NAW-gegevens door providers aan private organisaties zoals Brein en Buma is een schandalige schending van de privacy en van de mensenrechten en de wetgever zou hier tegen op moeten treden..

De wetgever doet dat niet en kiest eerder de kant van de multinationals. Daarom is het ook goed en noodzakelijk dat er nu initiatieven zijn als:

Wikileaks:

Hier kunnen mensen (klokkenluiders) anoniem informatie vrijgeven.

BigWobber:

Een Nederlands initatief van journalist Brenno de Winter om actief gebruik te maken van de mogelijkheden van de Wet Openbaarheid van Bestuur.

The Pirate Party:

The Pirate Party is ontstaan in Zweden en heeft inmiddels ook zitting in het Europees Parlement. De Zweedse Piratenpartij is geweldig bezig. Zo hebben ze besloten om de website van The Pirate Bay te hosten via het Zweedse Parlement. Parlementsleden genieten onschendbaarheid en daardoor hopen ze een veilige haven aan The Pirate Bay te kunnen bieden. Ook gaan ze nu een eigen Internet Provider oprichten, die de gebruikers anonimiteit garandeert. Het motto is ontleend aan de vrije software en hackers beweging:

“If you see something and you think it’s broken you build a patch and fix it. This is one way to tackle the big brother society.”

De Zweedse Piratenpartij gebruikt dus het systeem om ons te beschermen tegen de overheid en de grote bedrijven. Triest dat het zo moet, maar als dat de manier is, dan moet het maar zo.

The Pirate Party is inmiddels uitgegroeid tot een grote internationale beweging en ook in Nederland inmiddels een Piraten Partij actief, die het helaas bij de afgelopen verkiezingen nog niet heeft gehaald..

Maar goed; dit zijn maar een paar voorbeelden en er zijn er veel meer, maar wat ik mij afvraag  of ik mij nog langer druk moet maken over hypocriete zaken en organisaties of zijn deze zo goed als verleden tijd en kan ik me beter kan richten op de tegenbeweging. Ik denk zelf vooral het laatste, maar wat doe of vind jij?

De klauwen van Microsoft reiken ver. Zo kwam ik terecht op de website hetkanwel.nl, een website die naar eigen zeggen dagelijks blogt over hoe we de wereld groener, eerlijker en duurzamer kunnen maken. Dat interesseert mij en zeker toen ik zag dat ze bezig waren met een project om een eerlijker en groenere pc te bouwen.

Maar wie schetst mijn verbazing toen ik daar las dat Microsoft betrokken was als samenwerkingspartner binnen dit project..

Over groener en duurzaam gesproken:

Microsoft, is dat niet het bedrijf waardoor mensen steeds nieuwe pc’s moet kopen, niet omdat die stuk is, maar omdat ze weer eens met een nieuw besturingssysteem komen, wat de pc niet meer trekt?

Over eerlijk gesproken?

Ja, waar te beginnen? Microsoft is dat niet het bedrijf wat diverse malen veroordeeld is vanwege misbruik van een monopolistische positie?  Het bedrijf wat de ISO-certificering zo goed als om zeep heeft geholpen en wat Linux dreigt kapot te maken via patenten?

Met zo’n bedrijf doet hetkanwel.nl dus zaken en overigens ook Ode en Duurzaamnieuws.nl. Ode en hetkanwel.nl  zijn zelfs partner van en promoten msn.nl Allemaal doen ze zich voor alsof ze staan voor een eerlijker en betere wereld,  maar bewust of onbewust laten zij zich dus gebruiken en leiden ze ook hun publiek om de tuin. Voor het groene pc project organiseren ze zelfs een wedstrijd, waar o.a. studenten en consumenten gratis mee mogen helpen aan het ontwikkelen ervan. Je krijgt ook nog gratis voer op de begeleidende evenementen.. Het winnende concept ligt zo snel mogelijk  in de winkel en de opbrengsten daarvan zijn voor….??

Als je echt voor groen, eerlijk en duurzaam gaat dan ga je voor vrije en open source software, software, waarvan je weet wat  die op je computer doet, die van ons allemaal is en die ook al lang kan waar hetkanwel.nl op softwaregebied om vraagt: Geen virussen en dat zonder virusscanner en software naar keuze installeren om het energieverbruik te verminderen. Met een keuze voor Linux, bijvoorbeeld Ubuntu, heb je dan helemaal geen Microsoft als partner nodig.. Je moet dan alleen wel zelf je eten betalen..

Chantal Rosmuller van het eenvrouwsbedrijf TMCR Systeembeheer en Advies heeft een migratietraject begeleid van Agromisa, waarbij de overstap werd gemaakt van Windows naar Linux op de desktop. Dit interview gaat over haar aanpak, de ervaringen en het verloop van het proces:

Wat is Agromisa voor een organisatie en hoeveel mensen werken er?

Agromisa is een non-profit organisatie die boeren en organisaties in de derde wereld ondersteunt met kennis over duurzame kleinschalige landbouw. Ze maken onder andere boekjes, de zogenaamde agrodokjes, met praktische informatie over landbouwkundige onderwerpen.

Er werken 5 vaste medewerkers en een stuk of 20 vrijwilligers.

Hoe zijn ze bij jouw bedrijf terechtgekomen?

Mijn eerste baan was systeembeheerder bij Agromisa, toen ik jaren later zelfstandig ondernemer werd, hoorde ik via via dat ze op zoek waren naar een systeembeheerder en omdat ze me al kenden was het natuurlijk snel geregeld.

Waarom wilde Agromisa de overstap maken naar Linux?

Het was eerlijk gezegd mijn idee :).

Het was wel nodig dat er iets zou gebeuren. Er stond een vrij nieuwe Linux server en een stuk of tien, zeven jaar oude computers met Windows 2000.Het probleem was dat de pc’s erg traag waren en de Windows-versie erg verouderd was. Deze kan binnenkort niet meer geupdate worden. Een ander probleem is dat het lastig wordt om nog nieuwe monitors te vinden die compatible zijn met de verouderde Windows versie.

Het onderhoud van de desktop systemen kost ook veel tijd. Ik heb toen een inschatting gemaakt hoeveel het zou kosten om naar Linux te migreren en hoeveel het zou kosten om naar een nieuwere Windows versie te gaan. Omdat je voor een nieuwere Windows versie ook meteen nieuwe pc’s aan moet schaffen ben je met Linux toch al snel goedkoper uit.

De medewerkers van de organisatie waren ook erg te spreken over het idee achter Open Source en Linux, dat sluit goed aan bij een organisatie die zich bezig houdt met het verspreiden van kennis.

Voor welke Linux versie is er gekozen en waarom?

Ik heb Kubuntu 8.04 geïnstalleerd op de server en de desktop pc’s ingericht als thin clients. Dat betekent dat ze na het opstarten connectie maken met de server en de gebruikers dan eigenlijk op de server werken. Kubuntu is Ubuntu met KDE als grafische omgeving. Ik ben in eerste instantie met Ubuntu aan de slag gegaan omdat die naar mijn mening erg gebruiksvriendelijk is en omdat ik deze distributie goed ken.

Ik vond het erg lastig om het systeem goed te beveiligen, vanwege de thin cliënt setup werkt iedereen op de server.  Je wil dan niet dat iedereen bij de configuratiebestanden kan of scripts uit kan voeren. Ik kwam erachter dat een KDE omgeving beter te beveiligen is door gebruik te maken van een tool die Kiosk heet en heb dus uiteindelijk gekozen voor Kubuntu. Een handige gebruiker die ik gevraagd had om wat te testen was ook meer te spreken over KDE, waarschijnlijk omdat het net iets meer op Windows lijkt.

Ik heb gekozen voor de thin cliënt setup omdat het daarbij niks uitmaakt dat de desktop pc’s verouderd zijn; verder hoef ik nu alleen maar de software op de server te updaten of aan te passen dus het onderhoud wordt minder werk en daardoor dus ook goedkoper voor Agromisa.

Hoe heb je het aangepakt?

Ik heb gekozen voor een gefaseerde aanpak, ik heb eerst Thunderbird, OpenOffice.org en Firefox op de Windows pc’s geïnstalleerd.

Toen gebruikers daaraan gewend waren zijn we overgegaan naar Linux. De overgang van MS Office naar OpenOffice.org bleek voor de gebruikers het meest wennen te zijn. Deze manier beviel erg goed en ik zou het volgende keer zeker weer zo aanpakken.

Op het moment werkt nog niet iedereen op een Linux desktop. 2 medewerkers werken met een MS Word template om de boekjes op te maken. We zijn bezig met het zoeken naar een alternatieve oplossing. we hebben wat geëxperimenteerd met een wiki, maar we zijn er nog niet uit wat het handigste is voor het productieproces van de boekjes.

Het opleiden van de gebruikers was logistiek best lastig, omdat je te maken hebt met vrijwilligers die langskomen wanneer ze zin hebben. Ik heb een paar verschillende dingen gedaan:

• Ik heb twee keer een OpenOffice.org workshop georganiseerd.
• Met een aantal gebruikers heb ik een afspraak gemaakt om ze 1 op 1 uitleg te kunnen geven over het Linux systeem.
• Na de migratie ben ik een week elke dag op kantoor aanwezig geweest om gebruikersvragen te kunnen beantwoorden.
• Ik heb een handleiding van 2 A4tjes uitgeprint met de belangrijkste informatie en bij elke computer een exemplaar neergelegd.

In de praktijk blijkt dat mensen het niet moeilijk vinden maar ze hebben wel even wat uitleg nodig. Ze moeten vooral even weten waar hun bestanden staan, omdat ze op de server werken bestaat er niet meer zoiets als “mijn computer” maar heeft iedereen een homedirectory. Gebruikers vinden het ook even vreemd dat er geen C schijf meer is.

Welke problemen ben je tegengekomen en hoe zijn die opgelost?

Het grootste probleem was het vervangen van het Word template en dat is eigenlijk nog niet opgelost. Verder werd er gebruik gemaakt van een Access database voor de boekhouding en dat zou onder Linux niet werken, maar dat probleem heeft zichzelf opgelost. Agromisa is afgelopen jaar overgegaan op een online boekhoudsysteem.

Weerstand bij de gebruikers heb ik niet veel van gemerkt gelukkig! Waarschijnlijk omdat de pc’s met Windows zo traag waren, alles is nu veel sneller en daar worden gebruikers natuurlijk wel blij van.

Hoe lang heeft het proces geduurd en wat is nu de stand van zaken?

Als je het gedoe met het Word template meetelt zijn we meer dan een jaar bezig geweest, maar toen ik eenmaal besloten had om dan maar een paar Windows pc’s te laten staan voorlopig was het binnen 2 maanden voor elkaar. Die tijd is wel nodig om gebruikers aan software te laten wennen, goed te testen etc. Maar je bent er als systeembeheerder dan niet fulltime mee bezig.

De stand van zaken is nu dus dat we voor 80% gemigreerd zijn naar Linux op de desktop. Het doel is 90%, er zal altijd wel een Windows pc blijven staan omdat dat soms een keer handig kan zijn :).

Op een of ander manier kwam ik terecht op de website: auteursrechtenonderwijs.nl. Dat onderwerp interesseert mij, dus probeerde ik erachter te komen wie de initiatiefnemer van deze site was. Dat ging niet zomaar, want dat kun je op de site zelf niet vinden, alhoewel dat wettelijk verplicht is. . Gelukkig is er dan de SIDN, de stichting die alle Nederlandse domeinnamen registreert en daar kwam ik erachter dat het domein eigendom is van Cedar BV

Dat zei mij nog niks, maar deze BV is dus weer een initiatief van een zestal van de stichtingen die zich bezig houden met het innen van auteursrechten. Naast deze zes, zijn er nog zeker tien andere, die doende zijn met het uitmelken van auteursrecht.

Aan veel van dit soort instellingen moeten alle scholen en universiteiten dus geld betalen. Jaar in, jaar uit en het auteursrecht is geldig tot 70 jaar na de dood van de maker. Al deze instellingen hebben hun eigen overheadkosten, zoals personeel, huisvesting en bestuurskosten. Een bizarre en bureaucratische rompslomp, waar we als je het mij vraagt zo snel mogelijk van af moeten, maar de politiek kennende, zal dat nog wel jaren duren.

De website van Auteursrechtenonderwijs heeft een uitgebreide FAQ-sectie, waaruit ik hier een paar voorbeelden citeer om duidelijk te maken hoe er wordt omgegaan met het auteursrecht:

“Ik wil bladmuziek en/of een songtekst kopiëren. Mag dat?”

Antwoord: Ja, het gebruik van bladmuziek en liedteksten in losse kopieën en readers is geregeld via afspraken tussen Musi©opy en de Stichtingen PRO en Reprorecht. Musi©opy vertegenwoordigt bijna het gehele wereldwijde repertoire liedteksten en muzieknotaties namens de Nederlandse muziekuitgevers. Let wel op de beperkingen over de te kopiëren omvang. Voor liedteksten ligt de grens bij één couplet en één refrein. Voor notenschrift ligt de grens bij vijf notenbalken en maximaal een vijfde deel van het oorspronkelijk werk.

“Ik wil (een paar pagina’s uit) een schoolboek scannen voor gebruik op een digitaal schoolbord. Mag dat?”

Antwoord: Het hangt ervan af of u een readerovereenkomst hebt met Stichting PRO. Die regeling geldt ook voor digitaal gebruik. Kijk hiervoor bij de informatie over uw onderwijssector: basisonderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en volwasseneneducatie, hoger beroepsonderwijs, wetenschappelijk onderwijs of anders. Als u geen readerovereenkomst hebt dan moet u toestemming vragen aan de uitgever van de publicatie.

“Ik betaal al een vergoeding aan Stichting Reprorecht voor het kopiëren. Dan hoef ik toch niet ook aan Stichting PRO te betalen?”

Antwoord: De vergoeding aan Stichting Reprorecht betreft een ander soort gebruik (losse kopieën) dat los staat van de vergoeding aan PRO (readerkopieën). Voor de losse kopieën wordt de vergoeding aan Stichting Reprorecht vastgesteld volgens een afkoopsom, een percentage van het totaal kopieervolume per jaar maal het wettelijke tarief per kopie. Om te voorkomen dat uw onderwijsinstelling twee keer betaalt voor dezelfde kopie, is het aandeel van de readerkopieën verrekend in het percentage dat de Stichting Reprorecht hanteert voor berekening van de jaarlijkse afkoopsom. U betaalt dus niet dubbel.

Waar je op op de site niks over leest, is over het publiek domein en Creative  Commons. Zo is er bijvoorbeeld voor bladmuziek in het publiek domein de website: http://www.musopen.com waar iedereen gratis en voor niks terecht kan.

Onze auteurswetgeving dient alleen nog de belangen van uitgevers en makers en hun erfgenamen, maar staat haaks op de idealen van het vrij delen van kennis en informatie, waar het bij het onderwijs om zou moeten draaien. Gelukkig hoeft het onderwijs niet te wachten op de wetgever en kan het zelf de schade beperken door zoveel mogelijk gebruik te maken van- en het ontwikkelen van leermateriaal onder een Creative Commons licentie. In 2009 is hier dit prima rapport over opgesteld door Paul Keller (Creative Commons Nederland) en Wilma Mossink (SURF) en is door Surfdirect besloten dat een grootschalige bewustwordingscampagne zou worden gestart. Wat de stand van zaken daarvan op dit moment, weet ik niet  maar op deze site is in ieder geval behoorlijk wat aandacht voor deze onderwerpen.

Ik ben eigenlijk wel blij met het Bavaria-jurkje schandaal. Want als dit iets goed duidelijk maakt, dan is het wel waar tegenwoordig de macht ligt in de wereld en dat is in ieder geval niet bij ons..

Een tijdje geleden had ik het hier ook al eens over het WK in Zuid-Afrika en over de macht van de FIFA; dat naar aanleiding van een Tegenlicht documentaire over misbruik van merkenrecht. Om het WK te mogen organiseren, heeft Zuid-Afrika diverse wetten moeten aannemen en aanpassen, met o.a. als gevolg dat de lokale bevolking vrijwel alle mogelijkheden ontnomen zijn om iets aan het WK te verdienen.  Ook dwingt de FIFA belastingvrijstelling voor zichzelf af.

Veel mensen roepen nu ze geconfronteerd worden met de Bavaria-bimbo’s: “schande en corruptie..”, maar dit is gewoon zoals onze wereld nu in elkaar zit. We hebben al draconische wetgeving op het gebied van patenten, copyright en merkenrecht, die door bedrijven op grote schaal worden misbruikt voor eigen gewin.  Ook als het WK-voetbal naar Nederland komt, worden dit soort afspraken gemaakt. Wij verliezen steeds meer vrijheid, privacy en worden geregeerd door het grote geld en als we daarvan afwillen, dan moeten we het hebben van een beweging, zoals die van de Pirate Parties International, in Nederland, vertegenwoordigd door de Piratenpartij.

Tot slot roep ik graag alle supporters bij het WK op, al dan niet van Oranje, om zich in het Bavaria-jurkje naar de eerstvolgende wedstrijd te begeven!

*Bavaria” en “FIFA” en “WK-voetbal” zijn Trademarks van resp. Bavaria en FIFA

Woensdag ga ik stemmen voor de Piratenpartij. Als ik dat zeg tegen anderen, reageren ze vaak lacherig omdat ze denken dat ik een grapje maak, of zeggen ze: “oh dat zijn die lui die vinden dat alles op internet gratis moet zijn, of  dat dit een “one issue” partij is.  Ik snap die reacties wel, maar toch gaat het wel om heel wat meer dan grap, gratis of om één onderwerp. De thema’s van de Piratenpartij hebben namelijk enorme invloed heeft op vrijwel alle onderdelen van ons dagelijks leven.

Niet voor niks zijn er inmiddels Piratenpartijen in een groot aantal landen actief  en is er ook een Internationaal verbond van Piratenpartijen (PPI). De beweging is gestart in Zweden en is inmiddels ook al vertegenwoordigd in het Europees Parlement.

Speerpunten van de Piratenpartij zijn privacy en zogenaamd “intellectueel eigendom”, zoals copyright (auteursrecht), patenten en merkenrecht. Dat lijkt misschien saai, maar dat is het zeker niet.  Ingewikkeld is het wel; ik houd me nu zo’n vier jaar met dit soort onderwerpen bezig en nog vind ik het niet gemakkelijk om in een paar zinnen aan anderen uit te leggen, wat het probleem is met “intellectueel eigendom” en met het afnemen van onze privacy.

Privacy is nog het gemakkelijkst; steeds meer mensen voelen zich ongemakkelijk bij de massale opslag door overheid en bedrijven van onze gegevens in onveilige digitale databanken en zien de risico’s van identiteitsfraude.

Intellectueel eigendom is lastiger. Eigendom is simpel; zo ben ik  een bakkersdochter  en als mijn vader en moeder een koek bakten van de door hen gekochte ingrediënten, dan was die koek van hen, totdat een klant ervoor betaalde en dan ging het eigendom over naar de klant. De klant mocht er vervolgens mee doen wat hij maar wilde..

Maar Intellectueel Eigendom is een ander verhaal..

Neem copyright; dat is het recht van de maker om te bepalen hoe en waar zijn werk wordt gepubliceerd en verspreid. Dit recht ontstaat volgens de wet vanzelf bij het maken van zo’n werk: de bedoeling van de maker doet er niet toe. Het auteursrecht was oorspronkelijk bedoeld voor  boeken maar is geleidelijk uitgebreid naar toespraken, software, foto’s, films, opgenomen muziek, beeldende kunstwerken, bouwwerken en journalistiek werk en zelfs naar trivialiteiten als lettertype’s.

Het auteursrecht was tot het Internet nooit echt een groot probleem voor de meeste mensen.  De entertainmentindustrie schreeuwde wel iedere keer moord en brand bij elke technische uitvinding, zoals het kopieerapparaat, de cassettespeler, de cd-brander etc. en dit werd dan opgelost door heffingen op lege cd’s e.d.,  ook al gebruikten mensen die voor legale zaken.

Maar nu krijgt iedereen te maken met de gevolgen van de tentakels van de entertainmentindustrie, die het door middel van gelobby bij de politiek inmiddels voor elkaar heeft weten te krijgen dat het auteursrecht nu geldig is tot maar liefst 70 jaar na de dood van de maker.. Dat omdat makers hun rechten vaak overdragen aan de entertainmentindustrie omdat ze anders geen contract kregen.

Nu is het zo dat het openen van een website op Internet, technisch gezien al downloaden is en zelfs het noemen van bestandsnamen wordt nu door sommige rechters al als schending van het auteursrecht beschouwd. Dit soort idioterie dreigt het internet kapot te maken en nog steeds grijpt de politiek niet in. Het gevaar is inmiddels niet denkbeeldig dat zelfs zoekmachines als Google verboden zullen worden omdat via hun bestanden kunnen  worden gevonden waarop copyright bestaat.

Zie hier wat voorbeelden van misbruik van intellectueel eigendom:

https://kletskous.com/2008/04/22/louis-vuitton-intellectueel-eigendomsrecht-belangrijker-dan-de-situatie-in-darfur/

https://kletskous.com/2010/04/21/copyright-censuur-youtube-verwijdert-hitler-filmpjes/

https://kletskous.com/2010/05/14/rechter-misbruikt-vrouw-die-bij-dokter-komt/

Voor de duidelijkheid: ik vind wel dat makers geld mogen verdienen met hun werk, maar niet ten koste van het vrije Internet en van onze privacy.

De gevolgen van patenten zijn  nog veel erger. Een patent is oorspronkelijk bedoeld om uitvinders te beschermen door  hun de tijd te geven hun uitvinding uit te werken, zonder dat iemand anders ermee aan de haal gaat. In de praktijk hebben patenten verwoestende gevolgen.  Zo worden de prijzen van medicijnen jarenlang kunstmatig hooggehouden, waardoor deze medicijnen voor ontwikkelingslanden niet betaalbaar zijn en ze ook de kosten voor zorgverzekeringen in ons land opdrijven. Dit gebeurt allemaal onder het mom van dat de ontwikkelingskosten zo hoog zouden zijn, maar in de praktijk besteedt de geneesmiddelenindustrie verreweg het grootste deel van haar budget aan marketing..

Ook op software worden patenten aangevraagd. Het gaat daarbij niet om geniale uitvindingen, maar om triviale zaken, zoals online winkelwagentjes en andere onbenulligheden. Heeft een bedrijf eenmaal een patent, dan klaagt het alle andere bedrijven aan die ook iets op een dergelijke manier gaan doen. Zo zijn er tegenwoordig bedrijven, die niks maken en dat ook helemaal niet van plan zijn,  maar alleen patenten aanvragen en dan gaan zitten wachten. Zoals spinnen die een web maken en dan wachten tot de vliegjes komen..

De Piratenpartij wil de voordelen van Internet zoveel mogelijk benutten en de nadelen zoveel mogelijk tegengaan. De huidige politiek beweegt zich sterk in omgekeerde richting. Ze willen het delen van werk waarop copyright berust (en dat is vrijwel alle)  zoveel mogelijk tegengaan en ze willen ons steeds meer volgen en  controleren via electronische patienten- en kinddossiers, opslag van vingerafdrukken, kilometerkastjes, ov-chipkaarten, enz.

Het gevaar is dat het Internet, wat nu van niemand en ons allemaal is en een geweldig middel om heel goedkoop en snel van alles te delen verwordt tot  een gecontroleerd staatsmedium en dat de staat straks altijd en overal weet waar wij zijn en wat we doen.  En natuurlijk moeten wij het milieu ook nog redden, het onderwijs verbeteren, de bankenwereld hervormen en wat al niet meer.. maar als ik een ding zeker weet is, dat dat ons zonder vrije uitwisseling van informatie niet gaat lukken..

En daarom dus Piratenpartij..

NB; ik weet het.. dit is (door omstandigheden en weinig tijd) niet mijn meest gestructureerde of  best onderbouwde blogpost.. maar lees toch maar eens het verkiezingsprogramma en laat mij weten wat je ervan vindt of laat weten waarom jij gaat stemmen op de Piraten of waarom juist niet..

Gisteren was er in de Balie in Amsterdam “Het Grote Downloaddebat”. Daar sprak Fred Teeven zich uit voor handhaving van een toekomstig downloadverbod. Dat downloadverbod moet er komen volgens Teeven als er “voldoende legaal aanbod” is. Wat voldoende is en hoe het downloadverbod dan gehandhaafd moet worden, wist Teeven ook nog niet..

Maar daar gaat het natuurlijk wel om. Er is namelijk geen mogelijkheid om het downloadverbod te handhaven zonder dat internetverbindingen worden bespioneerd. Dat snappen de meeste internetgebruikers ook wel en daarom is er op het Internet veel ophef over, zoals bijvoorbeeld hier op Spitsnieuws. Fred Teeven is inmiddels overgeschakelt naar “damage control”  modus en bezweert op zijn blog:

Laat volstrekt helder zijn dat de VVD pal staat voor de vrijheid op het internet, het individu en de prive-sfeer. De VVD zet dan ook in op een markt die zichzelf reguleert en dus voor voldoende legaal aanbod zorgt.

Maar zo werkt het natuurlijk niet; je kunt niet pal staan voor vrijheid en tegelijkertijd handhaving van een downloadverbod eisen en dat weet Teeven ook best. Maar de VVD zit in een spagaat tussen het liberale deel van de partij en de conservatieven en tussen haar loyaliteit aan vrijheid voor burgers en de loyaliteit aan de entertainmentindustrie, die onder aanvoering van Tim Kuik van Brein hard roept en lobbiet voor handhaving.

Tim Kuik kraaide al victorie op het downloaddebat want we hebben nu Spotify en hij deed alsof hij dat eigenhandig uit de grond had gestampt en dat de oplossing was voor het hele downloadverhaal.. Maar Spotify streamt alleen online, is er niet voor Linux,  is eigendom van platenmaatschappijen en en het is alleen maar de volgende rip-off voor artiesten, waardoor het argument dat makers toch fatsoenlijk betaald moeten krijgen voor hun muziek wel erg hypocriet over komt..

Hier een interessant overzicht wat muzikanten moeten verkopen om een minimum inkomen te verdienen en de conclusie lijkt mij, dat je als muzikant tegenwoordig maar beter zoveel mogelijk uit de klauwen van platenmaatschappijen blijft en lekker  onafhankelijk je ding doet, als het ook maar  even kan..

Van de week zapte ik nog ff met een half duf hoofd langs Goedemorgen Nederland en daar hadden ze het over een onderzoek naar de betrokkenheid van mensen bij de politiek. Later heb ik deze cijfers nog even teruggezocht en wat blijkt:

Maar 19% voelt zich dus nog vertegenwoordigd door de politici in Den Haag, 6% vindt dat er géén grote kloof is en 14% denk dat de politieke partijen nog in iets anders geïnteresseerd zijn dan alleen in hun stem. Tjongejonge, dat zijn toch wel alarmerende cijfers, zou je denken, maar toch heb ik er voor de rest van de dag niks over gehoord. Niet in het journaal, niet bij DWDD en zelfs niet op Twitter..

Ik ben geen Kamerlid, maar als ik het wel zou zijn, dan zou ik mij toch maar eens achter de oren krabben. Dit soort cijfers duidt toch wel op het faillissement van onze parlementaire democratie en de vraag is dan hoe lang mensen dit nog pikken. Nu stemmen misschien veel mensen nog traditiegetrouw op wat ze van huis uit mee hebben gekregen, PvdA, CDA of VVD; maar niet voor niks trekt een groot deel van de kiezers al weg naar de PVV of stemt al helemaal niet meer..

Ik ga zelf nog wel stemmen, maar niet meer op de traditionele partijen. Ook ik ben het vertrouwen kwijtgeraakt omdat ik de laatste jaren geen enkel positief besluit meer zie voor de samenleving, maar wel te maken krijg met allerlei maatregelen waar niemand om gevraagd heeft en die ook in geen enkel verkiezingsprogramma zijn aangekondigd. Net als veel mensen, heb ik het gevoel dat ik eens in de 4 jaar een hokje rood mag kleuren en dan weer mijn bek moet houden..

Allerlei taken, die een overheid naar mijn idee fatsoenlijk zou moeten regelen zijn afgestoten naar de markt, want die kunnen het zogenaamd allemaal veel efficiënter en effectiever dan de overheid; onze grondstoffen en infrastructuur zijn ook verkwanseld aan de markt. Als gevolg daarvan zijn de prijzen voor huizen, grond, energie, openbaar vervoer, gezondheidszorg de pan uitgerezen, dus hoezo efficiënter en effectiever? Het enige waar die bedrijven naar streven is winstmaximalisatie en zelfverrijking van eigenaren, bestuurders en managers.

De overheid heeft meegewerkt aan het creëren van een verrot systeem van zogenaamd intellectueel eigendom, in de vormen van een haast eeuwig durend copyright en octrooien (patenten) die  nu innovatie, het starten van kleine bedrijven en het delen van informatie tussen mensen sterk belemmeren en vaak onmogelijk maken. De belangen van de entertainmentindustrie lijken zelfs te gaan domineren boven het belang van een vrij Internet.

Het enige waar de overheid zich de laatste jaren nog actief mee bezig lijkt te houden is veiligheid en zelfs daar maakt ze een zooitje van. Onze persoonlijke informatie, vingerafdrukken e.d. worden opgeslagen in systemen die niet veilig zijn en daardoor krijgen steeds meer mensen te maken met de ernstige gevolgen van identiteitsfraude. Ondertussen raken we onze privacy in rap tempo kwijt; zo worden providers verplicht om als ons e-mail en internetverkeer op te slaan en dat terwijl het briefgeheim toch nog steeds een van onze Grondrechten is..

Zo kan ik nog wel een tijdje doorzeuren, maar waar het om gaat is of er alternatieven zijn en die zijn er volgens mij, zeker. Maar de politiek zal zich in de eerste plaats moeten realiseren dat het zo niet verder kan. Mensen willen meer betrokken zijn, meer in te brengen hebben, niet bij iedere stap gecontroleerd worden, niet hun privacy totaal kwijtraken en dus niet in een Big Brother staat leven..

Het probleem is dat de huidige politieke partijen zich dit nog helemaal niet realiseren; ja @femkehalsema @martijnvandam @borisham @maximeverhagen en nog zo wat Twitteren er dan wel lustig op los en zwelgen over hun grote aantallen volgers, maar veel verder gaat het niet.

Het is tijd voor een ander politiek systeem en het Internet biedt daar goede mogelijkheden voor, maar dan moeten de politici eerst wel gedwongen worden om uit hun glazen huis te komen en niet alleen meer openstaan voor de lobbyisten van bedrijven, maar vooral voor de belangen van mensen, die hun betalen en waar ze daar voor zitten.

De beste manier om ze te daartoe te dwingen is denk ik,  door te stemmen op partijen die staan voor een totaal andere samenleving, zoals de Piratenpartij en alhoewel ik mij vandaag een hoedje schrok van dit filmpje op GeenStijl, ben ik wel enthousiast over hun verkiezingsprogramma en ook over het feit dat de Piratenpartij onderdeel is van een wereldwijde beweging, die gaat over onze vrijheid en  het verschuiven van macht van bedrijven naar ons. En zeg eens.. wie schrikt er niet van zo’n roze GeenStijl microfoon 🙂

Dus ja, ik geef ze een kans en ik hoop dat veel andere mensen, die ook geen vertrouwen meer hebben in de politiek, dat ook doen. Laat ze maar eens een keer goed schrikken daar in Den Haag. De Piraten – en dat zijn wij – aan de macht!